‘Ik ben een beetje moe.’
‘Ik heb het nogal druk op het moment.’
‘Als ik doorga komt het wel goed.’
Zomaar wat uitspraken die ik het afgelopen jaar op repeat had staan. Ik wás moe, ik hád het druk en ik gíng door. Maar ondanks alle inspanningen kwam het niet goed. Sterker nog, het ging helemaal mis. Alles raakte bedolven onder een grijze waas.
Het is alweer ruim elf jaar geleden, maar ik zal dat bewuste telefoontje van mijn moeder nooit vergeten. Het was twee weken voor kerst en na maanden van onderzoeken was er dan eindelijk een diagnose: uitgezaaide longkanker, geen genezing mogelijk, bam! Mijn moeder, vijftig jaar, vol in het leven en een spil in óns leven, zou zo goed als zeker haar laatste kerst vieren, haar laatste verjaardag vieren, en haar man, kinderen en kleinkinderen achter moeten laten. Zij moest afscheid nemen van ons, wij van haar. Ik barstte in huilen uit, totaal niet voorbereid op alles wat ons te wachten stond, maar aan de andere kant van de lijn bleef het stil. Ik hoorde geen ingehouden tranen, maar de woorden: ‘Kom op, Angelique. Je hebt een gezin, je moet toch door…’ Ik knipperde met mijn ogen, probeerde voor mezelf duidelijk te krijgen of ik het wel goed begrepen had. Zíj had net te horen gekregen dat ze dood ging en vertelde mij nu dat ik door moest? Ik deed wat ik al zo vaak gedaan had. Ik veegde mijn tranen weg, en ging door.
Er volgden jaren met veel verdriet. Het daadwerkelijke verliezen van mijn moeder, het steeds verder zien afglijden van mijn vader tot ook zijn dood hem eindelijk verloste van het leven dat hij niet meer wilde leven, de ellendige nasleep van zijn overlijden met een hoop getouwtrek tot aan juridische noodgrepen aan toe. Het was een stressvolle tijd die genoeg water leverde om mijn persoonlijke emmer mee te vullen. Maar ondertussen was daar natuurlijk ook nog het gewone leven met al zijn ups en downs én werd er geschreven. In het begin een fijne uitlaatklep om zo nu en dan wat water weg te laten stromen, gaandeweg steeds vaker een stressfactor. De emmer werd voller en voller. Kom op, Angelique. Je hebt een gezin, je moet toch door…
En door ging ik. Hoewel 2022 ironisch genoeg startte met weer een enorm heftige gebeurtenis op privégebied, moest er een nieuw boek afgerond worden. Terwijl manlief voor het werk veel van huis was, hield ik thuis alle ballen in de lucht, rondde ik Het verkeerde meisje af en oja, begon ik ook nog aan een nieuw boek. Het verkeerde meisje kwam uit, en hoewel voor haar alles voortvarend ging, liep bij dít meisje alles steeds verder vast… Ik was op, de rek was eruit. Ik vergat dingen, kon me moeilijk concentreren, voelde me steeds vaker niet meer echt als mezelf. En ook schrijven gaf me totaal niet meer die energie die het me ooit gegeven had, het was in plaats daarvan één grote bron van stress en ergernis geworden. Het ingepast krijgen in het gezinsleven, de druk om te presteren, de soms keiharde en nare reacties van lezers, de energie zuigende social media, het stond gevoelsmatig niet meer in verhouding tot alles wat ik ooit leuk had gevonden aan het schrijven en om heel eerlijk te zijn zag ik die leuke dingen ook niet meer. Over het schrijven, maar ook over al die andere dingen die normaalgesproken leuk waren, hing een enorme grijze waas… Maar ik had wél aangegeven dat er een nieuw boek zou komen. Ik had een deadline afgesproken met mijn uitgever zelfs! Steeds maar weer zette ik mezelf met de groots mogelijke tegenzin achter dat bureau, terwijl de spanning in mijn lijf steeds hoger opliep. Hoofdpijn, hartkloppingen, een benauwd gevoel op mijn borst. Het moest af! Ik moest door! En het werd de spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen.
Tussen Kerst en Oud en Nieuw waren er veel tranen. Tranen die veel te lang opgepot hadden gezeten stroomden ineens alsof de dijken gebroken waren. Nadat de burn-out coach die ik bezocht had, het al weken eerder tegen me zei, gaf ik het eindelijk aan mezelf toe: het ging niet goed en ‘doorgaan’ was wel het laatste wat ik moest doen. Ik nam contact op met mijn uitgeefster en gaf aan wat er speelde en dat het me dus niet ging lukken mijn manuscript op tijd in te leveren. Dat de deadline – die ik mezelf had opgelegd – als een strop op mijn nek voelde. Er was een super begripvolle en meelevende reactie en samen besloten we dat het boek wordt uitgesteld. Dat gezondheid en geluk te allen tijde belangrijker zijn dan een boek. Iets wat ik natuurlijk al die tijd wel wist, maar door die grijze waas simpelweg niet meer zag…
Ik heb heel lang getwijfeld of ik dit wel zou delen, want rondom zeggen dat het niet goed met je gaat, tóegeven dat je opgebrand bent zelfs, hangt veel schaamte. Want hoe heb je het zover kunnen laten komen? Het gevoel van falen, zwak zijn, je aanstellen, het zijn allemaal dingen die je voelt als je te horen krijgt dat je een burn-out hebt, zeker als je vanuit je opvoeding hebt meegekregen dat ziek zijn, emotie tonen en hulp vragen not done zijn. Allemaal dingen waarvan ik rationeel weet dat ze niet waar zijn, maar die in mijn DNA nu eenmaal anders opgeslagen zijn. Het zijn diepgewortelde stemmetjes die na al die jaren lastig zijn om te veranderen. Maar juist daarom vind ik het belangrijk om mijn verhaal wél te delen. Om in mijn eigen stem te laten horen dat er juist kracht schuilt in het tonen van kwetsbaarheid.
‘Ik bén heel erg moe.’
‘Ik héb het veel te lang druk gehad.’
‘Pas wanneer ik loslaat, komt het goed.’
Ach lieve Angelique wat een herkenbaar verhaal. En inderdaad totaal niets om je voor te schamen. Wij schelen in leeftijd niet veel en ook ik heb dezelfde opvoeding gehad. Niet lullen maar poetsen… Ik heb mezelf in januari 2020 ziek gemeld met een burn-out dus ik weet hoe het is. Ik weet ook dat het nooit meer 100% hetzelfde wordt maar het is nu goed zoals het is. Ik hoop dat jij dat over een tijd ook kunt zeggen. Neem je rust en doe vooral dingen die je wel wilt. Een wandeling in het zonnetje of iets creatiefs. Ik heb in die maanden veel geschilderd. En dat boek komt er nog wel een keer.
Hé beste Inge,
Ik zie nu pas je reactie op mijn blog, maar wat een lieve reactie!
Inmiddels gaat het al een heel stuk beter met me, gelukkig, de rust en afstand van het ‘verplichte’ schrijven doen goed en hebben de ruimte gegeven om met andere processen aan de gang te gaan.
Lief dat je jouw ervaring even met me deelde, dank daarvoor! <3