In de knoop

Ken je dat? Ieder jaar dat je na alle feestvreugde de kerstlampjes opbergt, doe je dat zo netjes mogelijk, hopend dat je een jaar later niet opnieuw staat te tieren en te vloeken omdat die krengen wéér vreselijk in de knoop zitten. Ondanks alle tips om ze vast te maken met tiewraps, om een stukje karton te binden, weer netjes in het doosje te stoppen: die ellendelingen knuffelen er achter het schot op zolder een jaar lang op los alsof ze nog nooit van corona gehoord hebben, en bij de reünie is het ontwarren ervan een gevecht dat ervoor zorgt dat ik haast die hele boom het huis uit mieter! Wham!

Een week of twee geleden mailde ik met mijn uitgeefster over de voortgang van mijn vijfde thriller, want er moet tenslotte toch zoiets als een planning gemaakt worden. Ik gaf aan dat ik wel redelijk op weg was, maar dat ik ook nog behoorlijk met het verhaal worstelde. Dat ik wel ongeveer wist waar ik naartoe wilde, maar dat ik nog geen flauw idee had hoe ik daar eigenlijk ging komen. Dat ik nog erg twijfelde over logica/diepgang/personages… Nou ja, aan eigenlijk alles (what’s new?). Mijn uitgeefster antwoordde: dat klinkt weer als een hele strijd (en nog wat aardige en opbeurende dingen, maar die hou ik voor mezelf) en ineens realiseerde ik het me. Mijn schrijfproces is als die rottige, altijd in de knoop rakende kerstlampjes!

Voordat ik begin met schrijven, ben ik miss structuur herself. Ik omring mezelf met sticky notes, notitieboekjes, schriften, een arsenaal aan pennen, alles wat ik maar kan bedenken om mijn verhaallijn van A tot Z uit te schrijven. Want, zo lees ik in schrijfboeken: een verhaalstructuur geeft houvast! Ik ben dol op houvast, dus bedenk ik wie mijn personages precies zijn, wat ze drijft en welke problemen ze tegen gaan komen, schrijf ik – nog steeds uiterst gestructureerd en ordelijk – mijn verhaallijn grotendeels uit, en verzin ik een spannend plot (dat spannend is behoorlijk subjectief, maar dat hoop ik tenminste, haha).

Maar dan gaat het mis: eigenlijk al meteen als ik begin met schrijven, vergeet ik alles wat ik me heb voorgenomen en ga ik alle kanten op. Personages doen dingen die ik helemaal niet van tevoren had bedacht, gebeurtenissen op mijn sticky notes raken in de vergetelheid, en het plot verandert met de week. Structuur? Met een hoop getier, gesjor en gedoe rolt het verhaal zich stukje bij beetje verder uit, tot ik echt op dat punt ben dat me zo aan die lampjes doet denken. VAST!!! Vaster dan vast. Compleet in de knoop. Geen beweging meer in te krijgen en wat mij betreft rijp voor de prullenbak! Het getier gaat over in gebrul, want hoe moet dat nou? Zo komt die boom natuurlijk nóóit opgetuigd!

Gelukkig is er in die donkere dagen voor kerst (jaja, met mijn gevoel voor drama is niets mis) een lieve collega die even meeleest en het zelfvertrouwen weer wat opkrikt, is er een man die net even wat praktischer naar die kluwen lampjes kan kijken dan ik (soms heeft hij zijn heldere momenten 😉) en begint het licht langzaam weer een beetje te schijnen.

Deze maand zonder ik mezelf even af met mijn ‘lampjes’ en ga ik – uiterst rustig en gestructureerd (vast niet), zonder te vloeken en te tieren (reken er maar niet op) – de boel uit de knoop halen. En wie weet, staat mijn boom dan over een poosje wel te shinen… (bomen, papier, boek, snap je ? 😉)

Oja, en als iemand nog de gouden tip voor me heeft met betrekking tot die echte lampjes, dan hoor ik het graag…